آشنایی با میزان حفاظت انواع حسگرهای امنیتی در موبایل

در گوشی‌های هوشمند امروزی چند حسگر مختلف وجود داره که یکی از مهم‌ترین اون‌‌ها حسگرهای امنیتی در گوشی‌های هوشمند هستن. با پیشرفت تلفن‌های هوشمند، خیلی از اطلاعات شخصی، عکس‌ها، فیلم‌ها و فایل‌های دیگه در موبایل ذخیره می‌شن و این موضوع نقش مهم حسگرهای امنیتی در موبایل رو خیلی پر‌ رنگ‌تر می‌کنه.

به‌ طور کلی انواع حسگر‌های امنیتی در گوشی‌های موبایل به دو بخش بیومتریک و غیر بیومتریک تقسیم می‌شن. بخش بیومتریک در نسل‌های قبلی گوشی‌ها بیشتر استفاده شده که شامل الگو و رمز عبور بود. روش اندازه‌‌گیری بیومتریک که نسل جدیدتر مورد استفاده در اسمارت‌فون‌هاست و امنیت بالاتری داره، مشخصه‌های فیزیولوژیکی یا ویژگی‌های منحصر به فرد هر شخص رو شناسایی می‌کنه. در ادامه برای بررسی بیشتر انواع حسگرهای امنیتی در موبایل و مزایا و معایب هر کدوم همراه من باشین.

پسوورد، پترن و میزان امنیت اون

اولین حسگرهای امنیتی در موبایل مربوط به پسوورد و بعد از اون پترن بود که این روش‌ها جزو روش‌های غیر بیومتریک به شمار می‌اومد. در گذشته با استفاده از پسورد یا رمز عبور، امنیت خوبی در اختیار کاربر قرار می‌گرفت اما برای هر بار باز کردن تلفن همراه باید رمز عبور تکرار می‌شد که این کار خسته کننده و زمان بر بود.

نسل بعد که سرعت باز شدن قفل صفحه نمایش در اون مطلوب‌تر از رمز عبور بود، استفاده از پترن یا الگو بود. این روش با استقبال خیلی از کاربرها مواجه شد اما بعد از مدتی کاربرها متوجه شدن که زمان کشیدن الگو بر روی نمایشگر، رد انگشت بر روی صفحه می‌مونه و به راحتی بقیه می‌تونن قفل گوشی رو باز کنن.

به این مطلب هم سر بزن : آشنایی با انواع رزولوشن صفحه نمایش گوشی

حسگر اثر انگشت

اولین بار شرکت اپل در گوشی آیفون 5s از حسگر اثر انگشت گوشی موبایل استفاده کرد و مدتی بعد این فناوری در گوشی‌‌های بالارده دیده شد. امروزه در بیشتر گوشی‌ها این تکنولوژی به کار می‌ره. حسگرهای اثر انگشت به طور کلی به سه دسته خازنی، اپتیکال و اولتراسونیک دسته‌بندی می‌شن.

حسگرهای خازنی

حسگرهای خازنی روی بدنه گوشی قرار داده شدن و در لبه کناری یا قاب پشتی گوشی قرار دارن. این روش به وسیله تعداد زیادی خازن که بار الکتریکی شیارهای اثر انگشت شما رو شناسایی و ثبت می‌‌کنه، انجام می‌شه. این حسگرها به نسبت اپتیکال و اولتراسونیک ارزون‌تر هستن و در خیلی از گوشی‌ها از این نوع حسگر استفاده می‌شه.

حسگرهای خازنی نسبت به بقیه سنسور اثر انگشت گوشی هوشمند سریع‌تر قفل نمایشگر رو باز می‌کنن و امنیت خیلی خوبی دارن. تنها نکته‌ای که درباره حسگرهای خازنی وجود داره اینه که ممکنه کاربر دسترسی آسون و مناسب به جای قرار داده شده این حسگر نداشته باشن. از حسگرهای امنیتی دیگه در موبایل سنسورهای اپتیکال (نوری) و اولتراسونیک هست که در ادامه بهشون می‌پردازم. این سنسورها در زیر صفحه نمایش قرار داده شدن.

حسگرهای اپتیکال

در حسگرهای اپتیکال، وقتی اثر انگشت در جای خودش قرار می‌گیره، گوشی یک تصویر دو بعدی از اثر انگشت می‌گیره و با عکس ذخیره شده در تلفن همراه تطابق می‌ده. درصورتی که عکس‌ها یکسان باشن قفل صفحه نمایش باز می‌شه. این سنسورها نسبت به حسگرهای اولتراسونیک ارزون‌تر هستن و سرعت عمل اون‌ها بیشتره.

یکی از ویژگی‌های برتر این حسگرها اینه که با وجود قرار گرفتن گلس بر روی صفحه نمایش اختلالی در کارکرد شناسایی به وجود نمیاد. البته شاید عملکرد اون کمی کند بشه. از معایب اون می‌تونه این باشه که ممکنه با داشتن یک عکس دو بعدی از اثر انگشت شما، بشه قفل صفحه رو باز کرد. به همین دلیل امنیت این حسگرها خیلی زیاد نیست.

از معایب دیگه اینه که با شکستن صفحه نمایش حسگرهای اپتیکال یا در صورتی که دست خیس و یا کثیف باشه قفل صفحه باز نمی‌شه. سرعت باز کردن قفل صفحه به وسیله حسگرهای اپتیکال در همه برندهای موبایل یکسان نیست و این فناوری فعلا برای صفحه نمایش‌های OLED وجود داره.

ممکنه این مقاله هم به دردت بخوره: امکانات جدید اندروید 12

حسگرهای اولتراسونیک

در حسگرهای اولتراسونیک یک دسته امواج فراصوت به محل شناسایی اثر انگشت فرستاده می‌شه و این امواج شیارهای اثر انگشت رو بررسی می‌کنن. درصورت تطبیق، قفل گوشی باز می‌شه. امنیت در حسگرهای اولتراسونیک به نسبت حسگرهای اپتیکال بیشتره اما با وجود مراحل پیچیده‌تر برای شناسایی اثر انگشت از اون‌‌ها کندتر عمل می‌کنن.

قابل ذکره زمان بیشتری که برای شناسایی صرف می‌شه خیلی کوتاهه و این مسئله مشکلی در کاربرد به وجود نمیاره. برخلاف اپتیکال‌ها، چون از طریق امواج شیارهای انگشت رو شناسایی می‌کنه، در صورت خیس یا چرب بودن دست اثر انگشت شناسایی می‌شه. این حسگرها با شکستن نمایشگر هم کارایی خودشون رو دارن. به خاطر گرون بودن این تکنولوژی بیشتر بین پرچم‌دارها دیده می‌شه.

حسگر عنبیه چشم

علاوه بر اثر انگشت، عنبیه یا قسمت رنگی چشم هر فرد هم منحصر به فرده. این روش که از بقیه حسگرهای امنیتی در موبایل، کمتر استفاده شده، علاوه بر داشتن دوربین سلفی، دارای سنسور و دوربینی برای اسکن عنبیه هم هست. در فناوری باز شدن گوشی با استفاده از عنبیه چشم، نور مادون قرمز برای اسکن قسمت رنگی چشم فرستاده می‌شه.

این روش از امنیت خیلی بالایی برخورداره اما به دلیل گرون بودن، استفاده از اون به‌طور فراگیر دیده نمی‌شه. در گوشی‌های سامسونگ Galaxy Note8 و Galaxy S9 از حسگر تشخیص عنبیه چشم استفاده شده.

حسگر تشخیص چهره

شناسایی صورت بر اساس تشخیص تصویر از چهره به دست اومده توسط یک دوربین 2D یکی دیگه از روش‌های امنیتی در موبایل هست. در این روش گوشی همراه یک عکس از چهره فرد می‌گیره و در صورت یکسان بودن عکس گرفته شده با عکس ذخیره شده در گوشی قفل صفحه نمایش باز‌ می‌شه.

امنیت این روش به نسبت حسگرهای امنیتی در موبایل‌‌های دیگه بالا نیست و فقط با داشتن عکس فرد یا شباهت ممکنه قفل گوشی باز بشه. در بعضی از مدل‌های تلفن همراه احتمال این‌ که در جاهای کم نور نتونه چهره رو به خوبی شناسایی کنه وجود داره. نوع دیگه تشخیص چهره که در Face ID نامیده شده و امنیت خیلی بالایی داره، چهره رو از طریق اسکنر مادون قرمز سه بعدی شناسایی می‌کنه.

اگه حسگر گوشی شما به درستی کار نمی‌کنه، پیشنهاد می‌کنم مقاله ایسل در زمینه دلایل از کار افتادن حسگر اثر انگشت گوشی رو مطالعه کنین.

قابلیت باز موندن قفل صفحه نمایش

تا به اینجای مقاله از حسگرهای امنیتی در موبایل اسم برده شده. اما یکی از ویژگی‌های تلفن‌های هوشمند اینه که در صورتی که قابلیت Smart Lock رو داشته باشن، می‌شه قفل صفحه نمایش رو در شرایطی که از قبل برای گوشی هوشمند تعریف شده باشه باز نگه داشت.

مثلا با شناسایی لوکیشن آشنا و تعریف شده برای گوشی نیازی به استفاده و تکرار رمز نیست و قفل صفحه در مکان تعریف شده باز می‌مونه. یا در حالت‌های دیگه زمانی که صدای ذخیره شده رو تشخیص بده یا در زمان اتصال به دستگاهی که قبلا متصل شده، می‌شه از این ویژگی استفاده کرد.

شاید این مقاله رو دوست داشته باشین: چطور صدای گوشی را تقویت کنیم؟

قفل خاص و منحصر به فرد گوشی بلک‌ بری

در چند سال گذشته، یکی از بهترین حسگرهای امنیتی در موبایل مختص به شرکت بلک بری بود که امنیت خیلی زیادی داشت. قفل صفحه نمایش Picture Password بلک بری با استفاده از اعداد و تصویر از گوشی شما محافظت می‌کرد. روش باز کردن این قفل به این صورت بود که عددی رو از بین ۰ تا ۹ انتخاب کرده و مکانی رو برای قرار دادن اون عدد در عکس انتخاب شده برای صفحه قفل انتخاب کرده و با جایگذاری عدد مورد نظر از طریق باکس عددی نمایش داده شده در مکان انتخاب شده قفل گوشی باز می‌شد.

جمع بندی

این روزها به دلیل اطلاعات خیلی زیاد در گوشی موبایل نقش انواع حسگرهای امنیتی در گوشی هوشمند خیلی اهمیت داره. ممکنه گوشی شما از چند حسگر پشتیبانی کنه. به طور مثال انواع حسگر اثر انگشت و حسگر تشخیص چهره داشته باشه و کاربر تعیین کنه از کدوم روش برای باز کردن قفل گوشی استفاده کنه.

علاوه بر حسگرهای امنیتی در موبایل، برنامه‌هایی برای محافظت گوشی وجود داره. یکی از این محصولات که امنیت هوشمند رو فراهم می‌کنه و برای موبایل‌های اندرویدی قابل اجراست ESET Mobile Security هست که برخلاف نسخه آنتی ویروس، فقط حفاظت‌های ضد بدافزاری برای اون در نظر گرفته نشده.

قابلیت‌های بیشتری مثل مراقبت از سخت افزار و نرم افزار موبایل، محافظت از اطلاعات و تمام فرآیندهای موبایل، افزایش عمر باتری، رمز گذاری روی برنامه‌ها و بازی‌ها، مسدود کردن تماس‌‎های ورودی و خروجی ناخواسته، ضد سرقت، فیلتر کردن پیام‌ها و امکانات دیگه‌ای رو در اختیار کاربر قرار می‌ده.

سوالات متداول