همه چیز درباره رجیستری گوشی موبایل را اینجا بخوانید

اگر از طرفداران دنیای لوازم دیجیتال مخصوصا گوشی‌های هوشمند باشید حتما تاکنون نام طرح رجیستری یا رجیستری گوشی موبایل به گوش‌تان خورده است. همچنین اگر در سال‌های اخیر یک گوشی جدید خریده باشید حتما باید با مراحل مربوط به رجیستری گوشی سروکله زده باشید. اما طرح رجیستری دقیقا چیست و برای رجیسترکردن گوشی تلفن همراه باید چه مراحلی را طی کرد؟ در این مقاله با این طرح و تمام نکات مربوط به آن و همچنین آموزش رجیستری موبایل آشنا خواهید شد.

همانطور که می‌دانید بازار گوشی‌های هوشمند طی ده سال اخیر روزبه‌روز رشد کرده است و کشور ایران هم از رونق فزاینده این صنعت بی‌بهره نماند. در طول این سال‌ها گوشی‌های مختلف از برندهای معتبر جهانی وارد کشور می‌شدند که محبوبیت فراوانی کسب کردند. همراه با این جریان، فرصت برای ورود گوشی‌های قاچاق و همچنین موبایل‌های تقلبی که کیفیت نداشتند هم فراهم آمد. این گوشی‌ها با همان قیمت محصولات اصلی به فروش می‌رسیدند.

به عبارت دیگر، آن دسته از مصرف‌کنندگان که اطلاعات اندکی از موبایل‌های هوشمند داشتند و بدون هیچگونه تحقیق اقدام به خرید گوشی می‌کردند هنگام خرید فریب می‌خوردند و متضرر می‌شدند. پس از آن بود که طرح رجیستری به منظور جلوگیری از قاچاق گوشی و متوقف‌کردن افراد سودجو از بازار تلفن همراه اجرا شد. رجیستری گوشی موبایل در ابتدا سروصدای زیادی به‌پا کرد اما اکنون به یکی از رسوم ثابت خرید گوشی هوشمند تبدیل شده است.

 

رجیستری گوشی موبایل چیست؟

طرح رجیستری با مشارکت وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، اپراتورهای تلفن همراه، ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز و همچنین گمرک جمهوری اسلامی ایران تدوین و اجرایی شده است. طرح رجیستری برای اولین‌بار در سال 1385 در کشورمان معرفی و همان زمان اجرا شد اما به‌خاطر مشکلات متعددی که در این طرح اولیه وجود داشت، اجرای آن از ابتدای سال 1386 متوقف گردید.

رجیستری گوشی موبایل سال‌ها در مرحله آزمایشی قرار داشت و اجرایی‌شدن آن نیز چند مرتبه سابقه دارد اما هربار به‌علت مشکلات فنی کنار گذاشته شده بود. تا آنکه از اواخر سال 1394 اجرای مجدد این طرح رنگ‌وبوی جدی‌تری به خود گرفت و کارگروه‌های تخصصی برای بررسی مشکلات و پیچیدگی‌های این طرح و رفع آنها تشکیل شدند. طرح رجیستری از پاییز سال 1396 یک‌بار دیگر کلید خورد و در همان برهه رسما اجرا شد.

در ابتدا تمام برندهای موبایل مشمول این طرح نشده بودند اما رفته‌رفته همه برندهای خارجی تلفن همراه زیر پوشش رجیستری قرار گرفتند. هدف این برنامه مبارزه با قاچاق و واردات غیرقانونی گوشی‌های هوشمند است. حجم بالایی از گوشی‌های بازار ایران به صورت قاچاق وارد کشور می‌شدند و طرح رجیستری برای مقابله با این معضل کلید خورد. در واقع بر اساس این طرح تنها گوشی‌هایی که از طریق گمرک وارد ایران شده باشند فعال خواهند شد.

روش کار طرح رجیستری گوشی موبایل به این صورت است که ابتدا اپراتورهای سیمکارت با توجه به شماره سریال گوشی که IMEI نام دارد، مدل گوشی را شناسایی می‌کنند. طبق این شناسایی، اگر شماره سریال در سامانه‌ای به‌نام سامانه همتا ثبت نشده باشد، هیچ خدماتی به این گوشی ارائه نخواهد شد.

همچنین افرادی که قبل از اجرای این طرح گوشی خود را خریده بودند هم لازم نیست نگران باشند چون این گوشی‎‌ها قبلا به‌نام شرکت واردکننده در سامانه ثبت شده بودند. گذشته از آن، در صورت دزدیده‌شدن یک موبایل، اگر روند رجیستر کردن گوشی در سامانه همتا از قبل انجام شده باشد، پیدا کردن آن آسانتر خواهد بود.

یکی از نکات جالب طرح رجیستری مشاهده گوشی‌هایی است که با وجود یکسان‌بودن مدل‌شان، اختلاف قیمت قابل توجهی دارند. دلیل این پدیده، واردشدن برخی گوشی‌ها به ایران به‌صورت مسافرتی است. این گوشی‌ها روی پاسپورت خریداری شدند و چون رجیستر نشدند قیمت متفاوتی دارند. رجیسترکردن این گوشی‌های مشکلات خاص خود را دارد. درحال حاضر تمام برندهای مشهور تلفن همراه توسط سامانه همتا به رسمیت شناخته می‌شوند.

 

اهمیت طرح رجیستری گوشی موبایل

پس از آشناشدن با مراحل رجیستری گوشی این پرسش ایجاد می‌شود که طرح رجیستری گوشی چه اهمیتی دارد؟ هر سخت‌افزاری که به شبکه عمومی سرویس‌های مخابرات وصل شود، درون شبکه از طریق یک کد 15 رقمی که به آن IMEI می گویند، شناسایی خواهد شد. همانطور که پیش از این گفته شد، برای آنکه تلفن همراه بتواند از خدمات اپراتورهای تلفن همراه بهره‌مند شود باید در شبکه شناسایی شده باشد. به‌عبارت دیگر، رجیسترکردن تلفن‌های همراه به معنای شناساندن سخت‌افزار آن به شبکه اپراتورهای تلفن همراه است.

با اجرای طرح رجیستری موبایل تنها گوشی‌هایی که از طریق قانونی و گمرک وارد کشور شده باشند می‌توانند از خدمات اپراتورهای تلفن همراه استفاده کنند. بر این اساس، موبایل‌هایی که به صورت قاچاق وارد کشور شده‌اند، رجیستر نخواهند شد و چون در شبکه اپراتورهای تلفن همراه کشور شناسایی نمی شوند به شبکه متصل نخواهند شد و از خدمات تماس تلفنی، ارسال متن، دریافت دیتای موبایل و موارد دیگر بی‌بهره می‌مانند. پس از اجرای طرح رجیستری موبایل اگر موبایل خریداری‌شده قاچاق بوده باشد با انداختن سیمکارت هر اپراتور درون گوشی، سیمکارت فعال نمی‌شود.

 

مزایای طرح رجیستری گوشی موبایل

پس از گذشت حدود یک دهه از اجرای ناموفق طرح رجسیتری موبایل در کشور، سال 1396 بار دیگر عزم جدی برای اجرای طرح فراهم آمد. هدف عمده از اجرای طرح رجیستری موبایل، جلوگیری از قاچاق گوشی به کشور است. علاوه بر این هدف می توان دلایلی مثل جلوگیری از تبادل گوشی‌های دزدی و بدون جعبه و همچنین جلوگیری از سودجویی قاچاقچیان موبایل و را ذکر کرد.

واردکنندگان تمام اجناس باید حق گمرکی اجناس واردشده را بپردازند. این در حالی است که پیش از اجرای طرح رجیستری گوشی موبایل بسیاری از فروشندگان موبایل در ایران محصولات واردشده به صورت قاچاق را به‌عنوان موبایل وارداتی از گمرک به مشتریان خود می‌فروختند و درحالی که حقوق گمرک و مالیات را پرداخت نکرده بودند، مبلغ را روی قیمت گوشی حساب کرده و از خریداران دریافت می‌کردند.

از طرف دیگر، با اجرای این طرح، استقبال از خرید گوشی‌های قاچاقی کم می‌شود و با حمایتی که از واردکننده قانونی صورت می‌گیرد، گوشی‌ها همراه با گارانتی در بازار برای خریدوفروش عرضه خواهند شد. سود اینکه خریدار تلفن همراه بتواند گوشی را با گارانتی خریداری کند به‌طور مستقیم به خود خریدار بازخواهدگشت.

 

آموزش رجیستری گوشی موبایل

برای رجیستری گوشی موبایل باید شماره سریال دستگاه خود را وارد سامانه همتا کنید. چند روش رجیستری تلفن همراه وجود دارد که در ادامه به‌طور کامل با آنها آشنا خواهیم شد. همچنین به چند سوال مهم در رابطه با نحوه رجیستری تلفن همراه پاسخ خواهیم داد.

 

سامانه همتا چیست؟

پیش از هرچیز باید به این موضوع اشاره کنیم که اصلا سامانه همتا چیست و چه کاربردی در استعلام مالکیت گوشی دارد؟ سامانه همتا یک پایگاه اختصاصی برای ثبت اطلاعات گوشی‌های موبایل است. دسترسی به اطلاعات این سامانه از طریق سایت سامانه همتا، کد دستوری USSD، پیامک یا حتی اپلیکیشن ممکن خواهد بود. اما هدف از پیاده‌سازی سامانه همتا چیست؟ هدف از طراحی این سامانه آن است که کاربران هنگام خرید یک گوشی مطمئن شوند که دستگاه قاچاق نیست و به‌طور رسمی وارد کشور شده است.

همچنین این سامانه منجر می‌شود تا طبقه‌بندی اطلاعات گوشی‌ها و کاربران آنها با دقت کامل انجام شود و مشخص گردد که هر گوشی متعلق به چه فردی است و چه کسی می‌تواند با سیمکارت خود از آن استفاده کند. بنابراین به طور کلی سامانه همتا پایگاه اطلاعاتی را ایجاد کرده که گوشی‌های موبایل را طبقه‌بندی می‌کند و امکان مشخص‌کردن گوشی های غیر قاچاق و انتقال مالکیت را فراهم می‌کند.

 

رجیستری گوشی موبایل در سامانه همتا

آموزش رجیستری گوشی در همتا نیز مانند هرکار دیگری نیاز به یک سری پیش‌نیاز دارد که باید به آنها توجه کنید. پیش از هر چیزی، باید روی جعبه موبایل خود به‌دنبال برچسب رجیستری بگردید و از وجود آن اطمینان حاصل نمایید. در غیر این صورت، خرید آن گوشی موبایل کار چندان عاقلانه‌ای نیست و پیشنهاد نمی‌شود. سپس نوبت به استعلام کد IMEI (شناسه بین‌المللی تجهیزات موبایل) موبایلی که قصد خرید آن را دارید می‌رسد.

برای استعلام کد یکتای IMEI تنها کافی است کاراکترهای این شناسه را بدون احتساب خط تیره یا هر چیز دیگری از طریق پیامک به شماره 7777 ارسال کنید. برای انجام این کار می‌توانید از کد دستوری #7777* یا اپ سامانه همتا نیز کمک بگیرید و از این طریق روند استعلام موبایل‌تان را دنبال کنید. پس از انجام این کار، پیامکی با پیش شماره 7777 برایتان ارسال خواهد شد. این پیامک حاوی مدل و اطلاعات موبایلی است که در حال خرید آن هستید.

این اطلاعات را با موبایل مورد نظرتان مطابقت دهید و مطمئن شوید که آیا همه‌چیز سر جای خودش قرار دارد یا خیر. پیش از آنکه به سراغ سامانه همتا بروید و عملیات رجیسترکردن را آغاز نمایید، ابتدا برای یک‌بار هم که شده IMEI اصلی موبایل خود را با شناسه‌ای که روی جعبه حک شده مطابقت دهید. برای به دست آوردن IMEI هم نیازی به انجام هیچ کار پیچیده‌ای نیست.

فقط کافیست کد دستوری *#06# را شماره‌گیری کنید تا در عرض چند ثانیه IMEI اصلی موبایل‌تان روی صفحه ظاهر شود. حالا این کد را با IMEI روی جعبه مقایسه کنید و مطمئن شوید که جعبه‌ای که در دست دارید متعلق به همان موبایلی است که قصد خرید آن را دارید. پس از انجام این کارها آماده رجیسترکردن موبایل‌تان هستید. برای این کار هم سه راه پیش روی‌تان قرار دارد که در ادامه به شرح کامل آنها می‌پردازیم.

 

کد USSD

راحت‌ترین روش ممکن برای رجیستری گوشی موبایل، استفاده از کد USSD است. این کد در هر زمان و مکانی قابل دسترس است و کاربر حین استفاده از آن نیازمند داشتن اینترنت نیست. برای شروع ابتدا *777# را شماره‌گیری نمایید تا کد دستوری سامانه ظاهر شود. سپس عدد مربوط به فعال‌سازی را وارد کرده و کلید Send را فشار دهید.

در پنجره بعدی، شناسه 15 رقمی IMEI موبایل خریداری‌شده را وارد کنید و با فشردن دوباره کلید Send به مرحله بعد بروید. حالا شماره تلفن همراه خود را در پنجره بعدی وارد کنید. در نهایت کد فعال‌سازی را در مرحله بعد درج نمایید و برای آخرین بار Send را لمس کنید. با به‌پایان‌رسیدن این مراحل کار تقریبا تمام است و فقط باید عدد 1 را در صفحه بعدی وارد کنید تا موبایل‌تان در سامانه همتا ثبت شود. ثبت گوشی با پیامک به شما اطلاع داده می‌شود.

 

اپلیکیشن سامانه همتا

در میان چند روش رجیستری تلفن همراه علاوه بر کد USSD، سامانه همتا یک اپلیکیشن خوب و کاربردی هم دارد که اگر کارکردن با اپلیکیشن‌ها برای‌تان آسان است، می‌توانید از آن استفاده کنید. کار کردن با این برنامه نیز بسیار راحت است و اگر مراحل را بر اساس توضیحات موجود در خود اپلیکیشن دنبال کنید مشکلی نخواهید داشت.

برای شروع گزینه «فعال‌سازی تلفن همراه» را لمس کنید. سپس به‌ترتیب شماره تلفن همراه، IMEI دستگاه و همچنین کد فعال‌سازی خود را در پنجره اپ درج کنید و گزینه «فعال سازی» را انتخاب کنید. برای دریافت اپلیکیشن‌های آی او اس و اندروید سامانه همتا می توانید به آدرس وبسایت آن مراجعه کنید.

 

سایت سامانه همتا

در آموزش نحوه رجیستری تلفن همراه استفاده از وبسایت سامانه همتا هم یکی دیگر از راه‌هایی است که می‌توانید در کنار دیگر مسیرها از آن برای رجیسترکردن موبایل‌تان استفاده کنید. در این روش ابتدا باید به وبسایت سامانه همتا مراجعه کرده و وارد بخش فعال‌سازی شوید. سپس شماره تلفن همراه، IMEI دستگاه و همچنین کد فعال‌سازی را در بخش‌های مربوطه وارد کرده و پس از درج کد امنیتی موجود در تصویر روی فعال‌سازی کلیک کنید.

رجیستری گوشی‌های دو سیمکارته

اگر در فرآیند رجیستری گوشی موبایل از نوع دو سیمکارته به مشکل بر خوردید توصیه شده است که در صورت داشتن دو یا چند سیمکارت، هرکدام از آنها را درون اسلات (محفظه سیمکارت) قرار داده و به‌طور جداگانه فعال کنید. در این فرآیند محدودیتی در استفاده از یک یا چند سیمکارت وجود ندارد بنابراین می‌توان با قراردادن یک سیمکارت در تمام اسلات‌ها، گوشی تلفن همراه را فعال کرد.

 

واگذاری و انتقال مالکیت

برای انتقال مالکیت باید از یکی از روش‌هایی که در بالا توضیح داده شده کمک بگیرید و بر اساس راهنمای آن مسیر انتقال مالکیت را طی کنید. از آنجایی که استفاده از کد دستوری *7777# همیشه راحت‌ترین روش ممکن است، استفاده از این روش را به شما توصیه می‌کنیم. طبق این روش ابتدا باید کد دستوری *7777# را شماره‌گیری و در میان گزینه‌های موجود «انتقال مالکیت» را انتخاب کنید.

در مرحله بعدی، باید شماره تلفن سیمکارتی که هم‌اکنون موبایل موردنظر با آن رجیستر شده را وارد کنید. سپس به‌دنبال رمز سیستم همتای سیمکارت قبلی بگردید و آن را در بخش مربوطه تایپ کنید. با ورود به مرحله بعدی، نوبت به ارسال شناسه IMEI‌ می رسد، آن را وارد کنید و Send را فشار دهید. با این کار به صفحه‌ای ارجاع داده می شوید که از شما می خواهد شماره تلفن همراه جدید خود را در آن وارد کنید. با واردکردن اطلاعات موردنظر عملیات تمام می‌شود.

 

رجیستر گوشی‌های مسافرتی

وزات صنعت، معدن و تجارت، برای رجیستر گوشی موبایل مسافران که از خارج کشور به ایران وارد می‌شوند هم راه‌حلی دارد. براساس دستورالعمل این وزارت‌خانه، مسافران با ورود به خاک ایران، باید شناسه IMEI موبایل‌های خود را در گمرک محل ثبت کنند و عوارض آن را هم بپردازند. با این کار، کد فعال سازی مورد نیاز برای ریجیستر کردن موبایل در اختیار مسافران قرار می گیرد.